De Bloedpoort deel 2
Waan en werkelijkheid
Rond de ‘Bloedpoort’ hangt nog steeds een sfeer van onbekendheid en geheimzinnigheid. De naam draagt iets macabers met zich mee, evenals de verhalen over het buurtje en over zijn bewoners. Van die ‘Bloedpoort’ is niets meer over dan haar toenmalige ingang aan de Keizerstraat – afgesloten door een hek – en daarnaast dus de verhalen waarbinnen vermoedens steeds meer zijn gaan verharden tot werkelijkheden.
Gaat men vanaf het Kolenwagenslag de Keizerstraat in en slaat men vervolgens linksaf dan ziet men meteen aan de overzijde – ten opzichte van de gangbare rooilijn – een inspringend vervolg van die rooilijn. Tussen de twee winkelpanden waar die rooilijn terugspringt treft men een metalen hekwerk. Daar lag de toegang tot de ‘Bloedpoort’ alhoewel deze indertijd niet door een hek was afgesloten.
De oorsprong
Haar geschiedenis begint in het midden van de 19de eeuw, althans de geschiedenis die bepalend zou worden voor de latere naam van een hofje. En – voor alle duidelijkheid – een hofje als dit werd in de volksmond ook wel een ‘poort’ genoemd. Dat hofje, deze poort, maakte deel uit van de Keizerstraat. De naam ‘Bloedpoort’ zal in geen Haags adressenboekje, zoals dat plaatselijk aan het eind van de 19de en het begin van de 20ste eeuw met regelmaat verscheen, zijn terug te vinden. Ook andere namen voor de ‘Bloedpoort’ – zoals ‘Vrede(s)hof(je)’ en ‘Oranjehofje’ – waren niet officieel. Wanneer hier vervolgens wordt opgemerkt dat de ‘Bloedpoort’ een achterbuurt was zullen sommigen zeggen, dit altijd al te hebben geweten, al was het dan maar van horen zeggen. Hier sluimert echter meteen een misverstand want de oorspronkelijke betekenis van een zogenaamde achterbuurt is een andere dan men in het algemeen meent te weten.
Rooilijn
Dat het begrip ‘achterbuurt’ van betekenis veranderde heeft alles te maken gehad met de ontwikkeling van de woningbouw die in de loop van de 19de eeuw plaatsvond. En met die bloederigheid in het buurtje viel het ook allemaal nogal mee; er vielen althans geen doden of zelfs maar ernstige gewonden. De ‘Bloedpoort’ maakte gewoon deel uit van de Keizerstraat en haar nummering was daarvan een onderdeel. Haar naam was uit de volksmond voortgekomen, zoals die van het ‘Kroonhofje’, van het ‘Jan Kistenslop’ en van het ‘Hofje van Nelck’. Bij namen als deze had alles zijn oorzaak en zijn reden; bij de ‘Bloedpoort‘ was het niet anders.
Bouwen achter die rooilijn
Tot ver in de 19de eeuw golden alleen voor huizen die aan de rooilijn grensden wettelijke regels. Dit hield dus in dat men áchter die panden die aan deze rooilijn lagen, vrij mocht bouwen. Vaak lagen achter deze, aan de straat gesitueerde, woningen braakliggende perceeltjes. Die waren veelal afspiegelingen van toenmalige visdrogerijen of erfjes. Ze konden meestal via een doorgangetje naast de woningen worden bereikt. Toen het oude dorp, gaande van de 18de naar de 19de eeuw, steeds meer bewoners ging tellen – waarbij veel gezinnen terzelfdertijd moesten rondkomen van lage inkomens – gingen anderen, met wat geld achter de hand, er toe over hun braakliggende stukjes eigen grond bouwrijp te maken. Vervolgens liet men op deze perceeltjes eenvoudige minimale woninkjes neerzetten; die hadden eensteens buitenmuren, geen keuken, geen toilet, geen wateraanvoer, slechts één kamer met bedstee en boven die kamer een zolder onder een niet afgetimmerd pannendak.
Slechts een aanduiding
Wanneer men destijds dus sprak van mensen die in een achterbuurt woonden of daarin gingen wonen, betrof dit geen discriminatie of een stigmatisering van deze mensen. Het gaf slechts aan dat zij niet aan de straat, maar achter de huizenrij van die straat woonden of gingen wonen. In principe vormden bewoners van achterbuurten dus keurige gezinnen waarvan slechts kon worden geconstateerd dat zij moesten leven van lage inkomens, niet meer en niet minder. Op den duur zou die status veranderen.
© Piet Spaans 2014
historisch publicist en auteur
Den Haag Holland
http://nl.wikipedia.org/wiki/Piet_Spaans
<< Vorige
Volgende >>
...home
Geplaatst op 09-06-2014 en 2304 keer gelezen
Like dit 1041 Liked