De Bloedpoort deel 13

De moord in de kerstnacht

De moord die in een decembernacht van 1918 in Scheveningen werd gepleegd bracht destijds heel wat tongen in beweging en heel wat beschuldigingen naar buiten. Iedereen wist er wel wat van of over te zeggen. Maar het moest toch nog tot 1925 duren alvorens de geruchtmakende zaak – die ook zwaar op de ‘Bloedpoort’ drukte – kon worden afgesloten. Alhoewel afgesloten? Het dorp was geschokt en de pers leek het gelijk aan haar zijde te krijgen want volgens de rondgaande berichten was de moordenaar terug te vinden in de ‘Bloedpoort’. Maar het waren slechts geruchten waaraan in het wilde weg allerlei namen werden gekoppeld en waarbij voor de vuist weg allerlei vermoedens als zekerheden werden gelanceerd. Het ‘hofje van Noman’ De plaats van het delict was feitelijk een slopje aan de westelijke zijde van de Keizerstraat wanneer men de ‘Bloedpoort’ beschouwde als te zijn gelegen aan de oostelijke (over)zijde ervan. Het lag ongeveer op de helft van de Keizerstraat en heette het ‘hofje van Noman’, naar een drogist die op de hoek van dit slop en de dorpsstraat zijn winkel had. Hij was ook de eigenaar van de pandjes in dit hofje. Het mondde uit in de Nieuwe Laantjes die parallel loopt aan de Keizerstraat. Van de woonsituatie ter plaatse is nauwelijks tot niets bekend. Men zou kunnen veronderstellen dat de huisjes wellicht iets beter zullen zijn geweest dan die van de ‘Bloedpoort’ maar naar de maatstaven van onze tijd zullen ze zeker niet véél beter zijn geweest. In een eerder verhaal vertelde Arie Dijkhuizen al dat hij, met zijn ouders, zowel in de ‘Bloedpoort’ als ook in dat hofje heeft gewoond. Het gezin had maar weinig te verteren en dat verblijf in het ‘hofje van Noman’ is dus wel een indicatie van de kwaliteit van hun wonen aldaar. Roofmoord? De vermoorde Gerrit van den Oever, bijgenaamd Rooie Gerrit, was vishandelaar van beroep. In het dorp werd van hem gezegd dat hij ook geld uitleende, zij het tegen een hogere rente dan gangbaar. Dit is door meerderen in gesprekken bevestigd alsmede in een brief die ik in 1989 over de zaak kreeg toegestuurd. In hoeverre bij de moord het mogelijke bezit van geld een rol heeft gespeeld is nooit duidelijk geworden. Want alhoewel de zaak bijna zeven jaar lang – wisselend: dan weer passief, dan weer actief – kwam bovendrijven, is nooit een dader van de moord gevonden en is niemand hiervoor gestraft. Wél heb ik indertijd gesproken met een van de bewoners van de ‘Bloedpoort’ wiens broer in deze zaak als verdachte werd aangemerkt. Hij werd door de politie tussentijds meerdere malen opgepakt om te worden verhoord. Hij is later ook daadwerkelijk voorgeleid maar tot een veroordeling is het nooit gekomen. Strooptochten via het strand In 1918 kwam een einde aan de Eerste Wereldoorlog (1914-1918). Er was in algemene zin schaarste aan kleding, aan schoeisel, aan voedsel en aan brandstof. Eenvoudige dorpelingen leefden op de rand van de armoede. Sommigen gingen ertoe over, in de duinen konijnen te strikken. Ook trok men er op uit, bomen om te zagen in aan de duinen grenzende bossen. De terugweg ging dan over het strand waardoor de pakkans van de betrokkenen klein bleef. Ook Scheveningers – waaronder mannen en jongens uit de ‘Bloedpoort’ – namen aan deze strooptochten op hout of kleinwild deel. Diefstal van hout Op een zekere dag hoorden enkele mannen, drie afkomstig uit het zojuist genoemde buurtje en een vierde uit Amsterdam (wellicht verblijvend in de ‘Bloedpoort’), dat Gerrit van den Oever op het erfje vóór zijn woninkje een boomstam van ruim 3 meter had staan of liggen. Dit hout zou bestemd zijn voor het stoken van zijn kachel. Op de avond nu, voorafgaand aan kerstmis 1918, besloten de vier de boomstam te stelen. De diefstal van het hout bleef weliswaar in eerste instantie onopgemerkt maar de moord die in diezelfde nacht zou plaatsvinden, zou, zij het op de langere duur, een ommekeer teweegbrengen. De vier mannen werden namelijk in een later stadium alsnog opgepakt.
© Piet Spaans 2014 historisch publicist en auteur Den Haag Holland http://nl.wikipedia.org/wiki/Piet_Spaans
<< Vorige Volgende >>
...home Geplaatst op 09-06-2014 en 2334 keer gelezen Like dit 1046 Liked