O V E R P E I N Z I N G E N door I M M E T J E deel 15

Melkslijter voor de Sierkan (Wouter Dijkhuizen), op de achtergrond ‘s’-Gravenhaagsche WASCH- EN Strijlonrichting ca 1938 Collectie Muzee Scheveningen

Ûtspraeke van vrooger.

Jae, as ik ies 'êl knus vin, dan is tat wel kalle 'mè'-me leefêdgenôte, lekker berom in de têd zô as 't vrooger was. Dan raeke me 'iet ût'epraetet. Zô ôk zatte we weer as geweunlek, bij mekander in de 'Alleve Vleet in 't Muzee, gleisje d'r bij en 'n 'arteg'êdje en dan gaet 't praete vanzellevers. “Wat 'aa'ne de mense vrooger wêze ûtspraeke”, zee ien van ons. “Jae”, viel 'n aa're bij,”die ouwe gezegdes kwamme ammaar van pas, zô ken ik me nog 'euge dat, as iemand volleges mên moeder 'ebberig was, dan zee ze: “Die mò'-je de brook lappe en gaerent toegevc”. Tinie gong vorder: “Ze 'a' veul ûtspraeke, die de jonk'êd. volleges mên, 'iet mêr zô anspreke, want over onze buurman, die vaek over z'n tûn'ekje 'ing te kikke, zee me-moeder: “Die kikt non net zô as 't leste bokkempje in 't kisje”. Jae, we vonne dat Tinie wel gelik 'a', veul gezegdes benne ouwerwesjies, mar de mêste blêve toch d'r waerde be'ouwe. Daer benne ze te diepzinnig voor. Neem non 't gezegde: Dorens en dissels doene zêr, mar 'n giftege tong veul mêr”. Dà'-snapt, volleges mên, iederien. “Daer 'è'-je gelik in Im, allemael bezêre we ons wel-d'r-is an ies scharreps, ôk in onze jonk'êd”. Zô zatte me in de 'Alleve Vleet, verzonke in onze jeugd'erinneringe. Deur of en toe 'n slokje wên te neme, kwamme de woorde bove drêve ( d'r wier wel 'edronke. mar met maete), allemael kwamme we an bod, mar we wazze 't mè'-mekander iens...(H)ennie Rog, de vrouw van Gerrit Rog, 'a' de môiste rêmregels, die d'r moeder an d'r 'a' 'elêrd. Mên likkent 't passend om met-tat gedichje dut preitje te êndige:

Dan-is kibbele, dan-is aaie, Dat is wat 't leve biedt. Draaie dan 'iet alle dinge, draait-te 'êle wurreld 'iet.

Uitspraken van vroeger.

Ja, als ik iets heel knus vind is het wel.praten, met mijn leeftijdgenoten, lekker terug in de tijd zo als het vroeger was. Dan raken we niet uitgepraat. Zo ook zaten wij, weer als gewoonlijk, bij elkaar in de Halve Vleet in het Muzee, een glaasje er bij en een hartigheidje en dan gaat het praten van zelf. “Wat hadden vroeger de mensen wijze uitspraken”, zei één van ons. “Ja”. viel een ander bij, “die oude gezegden kwamen steeds van pas, zo kan ik mij nog herinneren dat, wanneer iemand volgens mijn moeder hebberig was, dan zei zij: “die moet je de broek lappen en garen toegeven”. Tinie ging verder: “Ze had veel uitspraken, die de jonkheid volgens mij niet meer zo aanspreken, want over onze buurman, die vaak over z’n ‘tuinhekje hing te kijken, zei mijn moeder: “Die kijkt nu net zo als het laatste bokkinkje in het kistje”. Ja, wij vonden dat Tinie wel gelijk had, veel gezegden zijn ouderwets , maar de meesten blijven toch hun waarde behouden, daar zijn ze te diepzinnig voor. Neem maar het gezegde: “Doornen en distels doen zeer, maar een giftige tong veel meer”. Dat snapt volgens mij iedereen. “Daar heb je gelijk in, Im, allemaal bezeren we ons wel eens aan iets scherps, ook in onze jeugd”. Zo zaten we dus in de Halve Vleet verzonken in onze jeugdherinneringen. Door af en toe een slokje te nemen, kwamen de woorden boven drijven (er werd wel iets gedronken, maar wel met mate). Allemaal kwamen wij aan bod, maar we waren het eens, Henny Rog, de vrouw van Gerrit Rog, had de mooiste rijmregels, die haar moeder aan haar had geleerd. Mij lijkt het passend om met dat gedicht dit praatje te beëindigen.

Dan eens kibbelen, dan eens aaien, dat is wat het leven biedt. Draaien dan niet alle dingen, draait de hele wereld niet.


Twitterziekte.

Obsessie. Van ût m'n ûtkiktoren, zô jûlie wete me-keukeraem, zien ik toch vrij rap de têdsbeelde in de buurt verandere. Wat 'n paer jaer 'eleeje voor de man en de vrouw in de straet geniens besting, is non de geweunste zaek van de wurreld. Neem non 't twittere mè'-mekander. Ik kik en zie 'n man en vrouw ankomme lôpe. Op iene staet ien van de twie stil en kikt op z'n mebieltje; de aa're staet, gelik 'n standbeeld d'r naest. Effe laeter is 't aarsom en mot-te persôn, die êrst as standbeeld sting, op 't mebieltje kikke. As 't span is ût'etwittert en deurlôpt kom-t'r 'n man van teuge de zustig, al kikkende op zên mebieltje de 'ook om. An de overkant wul 'n vrouw in d'r auto stappe, mar neen, ze krêgt 'n berichje, dus al d'r andacht in iene op t'r mebielltje. Daer komt 'n moeder met 'n kind an d'r 'and, mar ze mot-tie kinder'and effe loslaete, want-t'r is 'n berichje, dus mot ze kikke en 't kind mot mar effe ofwachte wanneer moeder weer deurlôpt. Zô gaet-'t om 'n denkje, 't likkent-t'r op of te mense d'r iet mêr bûte kenne. Ik vernam datte ze 's nachs ure in bed met-t'r iPad in de weer benne. Veul mense komme op tie menier slaep tekort, dà'-ken iet aars, mar ze kenne d'r iet mêr bûte. 'Oe gauw is ies geweun 'eworre. Mar wà'-doene me d'r teuge? We 'ebbe 't netuurlek wel-d'r-is met vrinde over. Die klaege somtij-je stien en bien, vooral as te klênkindere op bezook benne 'eweest. Dat 'ore me van verschillende kante, as ût ien mond: ”Die klênkindere zien je geniens mêr zitte, je ben enkelt en allien goed om ze wat te ete en te drinke te geve azze ze 'n êle dag bij je benne. Vrooger zeeje ze ôk wel-d'r-is:”We kenne allien mar zurrege dat-'t vier blêft branne en waeter draege. Grôtouwers benne teugewoordig nog-al-d'r-is teleur'esteld, mar we motte erkenne 't is de têdgeest.. Ik vroog me of: Zel dat non zô blêve, dag en nacht doende met dà'-twittere en 'unnie iPads? Dut 'oudt toch gien mens vol.. Die van mên was tat volkomme mè'-me iens en 'ij zee: “Im, netuurlek raek t'r op te lange lest 'n schroefje los en wie 'eb t'r de goeie schroevedraaier”? Dà'-blêft 'n vraeg, waer we non nog gien antwoord op 'ebbe. Obsessie. Van uit mijn uitkijktoren, zo jullie weten mijn keukenraam, zie ik toch vrij rap de tijdsbeelden in de buurt veranderen. Wat een paar jaar geleden voor de mannen en de vrouwen in de straat niet eens bestond, is nu de gewoonste zaak van de wereld. Neem nu het twitteren met elkaar. Ik kijk en zie een man en een vrouw aan komen lopen. Ineens staat één van de twee stil en kijkt op zijn mobieltje, de ander staat als een standbeeld er naast. Even later is het andersom en moet de persoon, die eerst als standbeeld stond op het mobieltje kijken. Wanneer het span is uitgetwittert en doorlopen, komt er een man van tegen de zestig, al kijkende op zijn mobieltje de hoek om. Aan de overkant wil een vrouw in haar auto stappen, maar nee, zij krijgt een berichtje, dus al haar aandacht op eens op het mobieltje. Daar komt een moeder met een kind aan haar hand, maar zij moet die kinderhand even loslaten, want er is een berichtje, dus moet zij kijken en het kind moet maar even afwachten, wanneer moeder weer doorloopt. Zo gaat het ieder ogenblik, het lijkt er op of mensen er niet buiten kunnen. Ik vernam dat men uren in bed ‘s nachts met hun Ipad in de weer zijn. Veel mensen komen op die manier slaap te kort, dat kan ook niet anders, maar ze kunnen er niet meer buiten. Hoe gauw is dus iets gewoon geworden. Maar wat doet men daar tegen? We hebben het er natuurlijk wel eens met vrienden over. Die klagen soms steen en been maar vooral als de kleinkinderen op bezoek zijn geweest. Dat horen wij van verschillende kanten als uit één mond: “Die kleinkinderen zien je niet eens meer zitten, je bent enkelt en alleen goed om hen iets te eten en drinken te geven, wanneer ze een hele dag bij je zijn. Vroeger zei men ook wel eens: “We kunnen alleen maar zorgen dat het vuur blijft branden en water dragen! Grootouders zijn tegenwoordig nog al eens teleurgesteld, maar we moeten erkennen het is de tijd-geest. Ik vroeg mij af: Zal dat nu zo blijven, dag en nacht doende met dat twitteren op hun IPads? Dat houdt toch geen mens vol Die van mij was dat volkomen met mij eens en hij zei: “Natuurlijk raakt er op de duur een schroefje los en wie heeft er dan de goede schroevendraaier”? “Dat blijft een vraag, waar wij nu nog geen antwoord op hebben.

Koester uw mooie momenten, ze dragen bij tot levensgeluk.


Keizerstraat, Amsterdamsche Varkensslachterij J.J. de Groot , rechts daarvan Sigarenmagazijn B. van Leeuwen Collectie Muzee Scheveningen

Plat praete.

"Ken je dat non 's 'iet oflêre Im"? "Wat mot ik non weer oflêre"? "Benon, dat platte praete van je". "'Oe zô plat"? “Je-'oort 't zellef iet wat 'r zôal ût je waffel kompt en wat je zô pasjies zee, dà'-mot je echt iet mêr zegge". " Ik zou iet wete waerom iet; dat zee me moeder, me-'opoe en me meuje Mien". Dà'-ken wel Im, mar stae d'r effetjies bij stil wat of je zêt". "Jôi, bokkenees, 'ei’-je weer wat". "Neen Im, mar 't klink iet". "Jae, wà'-mot ik tan zegge, ik zou 't iet wete". Och, och, die van mên zookt of en toe wel spikkers op laeg waeter, vin ik. We-'ebbe non ienmael zô onze geweuntes. Zô ôk met onze ûtspraeke en 'n mens zêt zô gauw wat. D'r benne dinge, die neem je van 'ûs ût mee, dà'-ken iet aars. As je vaeder 'n netuurliefhebber is en je kuiert met t'm deur 'n bos met dikke eike en beuke, dan zel die teuge je zegge: "Kik-is kind wat 'n pracht". Mar is tie 'out'andelaer..jae, dan kik-tie aars en rekent 'oeveul 'out-'t-'m zel oplevere. Is je vaeder kuns-schilder en wandel je as kind met t'm langs weilande, stampende vol met grae-zende koeie, zel die zegge:" Kik-is kind 'oe môi die glanzende koeie ofsteke teuge dat groene gras." Mar is je vaeder slaeger? Jae, daer 'è-je weer 't verschil. De slaeger rekent ût 'oeveul kilo biefstuk daer lôpt. Jae, zô kikt 'n ieder vanût z'n êge omstandig'ede. Mar non komt –‘t. As ik op kraemvisite ben 'eweest en ik vin 't 'n môi kindje, dan zeg ik: "Kik tan, om op te vrete...". En dat vin tie van mên iet klinke. Mar dat-'oorde ik me moeder en me-opoe ommers ôk ammaar zegge: "O, wat 'n schatje, je vreet 't op". Zô lief vin je 't tan. Wat is taer non verkêrd an. 't is 'n 'êl geweun gezegde. Je-'oort 't mense vaek zegge. Stel dà’-ik 't zellef 'a' verzonne, 'ou je stil. Dan zou ik me opvrete van de zenuwe. Ier non 'oor ik 't zellef, dan zou ik me-êge opvrete... 'T is waer 't klinkt iet. Ik gae 't oflêre. As ik non 'n lief kindje zie, zeg ik: " 'T is om te zoene" en daer ken die van mên z’n êge ôk vast mee verzoene”. “Kun je dat nu eens afleren, Im”? “Wat moet ik nu weer afleren”? “Wel nu, dat platte praten van je”. “Hoe zo plat”? “Je hoort het zelf niet wat er zoal uit je waffel komt en wat je zo pas nog zei , dat moet je echt niet meer zeggen”. “Ik zou niet weten waarom niet, dat zei mijn moeder, mijn opoe en mijn tante Mien”. “Dat kan wel Im, maar sta er even bij stil wat je zegt”. “Jò, bokkenees, heb je weer wat”? “Nee Im, maar het klinkt niet”. “Ja, wat moet ik dan zeggen, ik zou het niet weten”. Och, och, die van mij zoekt af en toe wel spijkers op laag water, vind ik. We hebben nu eenmaal onze gewoonten, zo ook met onze uitspraken en een mens zegt zo gauw iets. Er zijn dingen, die je van huis uit meeneemt, dat kan niet anders. Als je vader een natuurliefhebber is en je wandelt met hem door een bos met dikke eiken en beuken, dan zal hij tegen je zeggen; “Kijk eens kind, wat een pracht”. Maar is hij houthandelaar , ja dan kijkt hij anders en rekent hoeveel hout het hem zal opleveren. Is je vader kunstschilder en wandel je, als kind, met hem langs weilanden, stampende vol met grazende koeien, dan zal hij zeggen: “Kijk eens kind hoe mooi die glanzende koeien afsteken tegen dat groene gras”. Maar is je vader slager? Ja, daar heb je weer het verschil. De slager rekent uit hoeveel kilo biefstuk daar loopt. Ja, zo kijkt een ieder van uit zijn eigen omstandigheden. Maar nu komt het. Wanneer ik op kraamvisite ben geweest en ik vind het een mooi kindje, dan zeg ik: “Kijk dan, om op te vreten…” En dat vindt die van mij niet klinken. Maar dat hoorde ik mijn moeder en mijn opoe immers ook steeds zeggen: “O, wat een schatje, je vreet het op. . Zo lief vindt je het dan, wat is daar nu verkeerd aan, het is een heel gewoon gezegde, je hoort het dan ook vaak zeggen. Stel dat ik het zelf had verzonnen, hou je stil. Dan zou ik mij opvreten van de zenuwen. Hier, nu hoor ik het zelf .., dan zou ik me zelf opvreten. Het is waar, het klinkt niet, ik ga het afleren. Als ik nu een lief kindje zie, zeg ik: “Het is om te zoenen” en daar kan die van mij zich vast mee verzoenen”

Iemand tilt je omhoog en vindt je zo licht als een veer, een ander vindt je een blok aan het been.


Immetje bij haar keukenraam. Foto Dick Teske

Têdsbeeld van-ût ‘t keukeraem.

Volleges mên zitte de kindere van teugewoordig aars in mekander as wij vrooger. Dan 'eb ik 't over de indrukke die ze motte verwerreke, waer wij in onze jeugd gien bezwui van aa'ne. Laen ik 'n voorbeeld noeme. Ik zien deur me-keukeraem 'n overbuurvrouw met 'n race-fiets an d'r 'and, in vol ornaet an'eklêd as wielrenster, compleet met 'ellem op t'r 'ôfd. 'Uur kindere vinne dut 'êl geweun, mar ik zien al, in gedachtes as kind, dat mên moeder zô de deur ût stapte. Wat vorder op de dag zien ik 'n moeder met-t'r dochter alletwie op 'n rollerskate deur de straet komme. Êer ik 't goed ken bekikke benne ze de straet al ût. As klap op te vierpêl zien ik twie vrouwe, ien van zô'n jaer of dortig en de aa're rond te vêfteg, al-letwie met 'n surrefplank onder d'r narrem, op weg naer 't strang. Ik zien me moeder al, saeme mè'-me-opoe. Die 'eb ik nog nôit iet 'ezien zonder d'r 'ôfdêzer op en ammaar tip-top an'eklêd in d'r Scheveningse dracht en me moeder in d'r juffertjiesgoedje. 'Oe zou ik, as kind, 'ebbe opgekeke azze ze zouwe gaen surrefe, en teuge mên zouwe zegge :”Im-metje, opoe en je moeder gaene non saeme weg, as je vaeder strakkies in 'ûs kompt, jûlie ete staet in de magnetron. De kindere van non vinne dut 'êl geweun, dus d'r 'ersenpannetje kan veul mêr bevatte as wij vroo-ger. De tij-je benne zô aars. Ik 'oof mar naer me-êge te kikke, ik zit iet op 'n racefiets, ik gae iet om boo'schoppe op 'n roller-skate, laet staen dat ik gae surrefe. Neen, dà's allemael voor jongere van non. Kom, laen ik mar van 't keukeraem weggaen en an me keuketaefel gaen zitte. Murrege krêge we bezook ût Deventer en dà'-geeft werrek an de winkel. Zô 'ebbe me allemael onze bezig'ede. De overbuurvrouw fietst non deur de dûne langs te Noordzê, de aa're surrefe op te Noordzê en die van mên en ik zitte garrent te pelle, die lekkere klêne, vors 'evange ût te Noordzê. Ieder z’n meeug.

Tijdsbeeld vanuit het keukenraam.

Volgens mij zitten de kinderen tegenwoordig anders in elkaar als wij vroeger. Dan heb ik het over de indrukken, die zij moeten verwerken, waar wij in onze jeugd geen idee van hadden. Laat ik een voorbeeld noemen. Ik zie door mijn keukenraam een overbuurvrouw met haar race-fiets aan de hand, in vol ornaat aangekleed, compleet met helm op haar hoofd, als wielrenster. Haar kinderen vinden dit heel gewoon, maar ik zie al in gedachten als kind, dat mijn moeder zo de deur uit stapte. Iets verder op de dag zie ik een moeder met haar dochter alle twee op een rollerskate door de straat komen. Eer ik het goed kan bekijken zijn ze de straat al uit. Als klap op de vuurpijl zie ik twee vrouwen, één van een jaar of dertig en de andere rond de vijftig, beiden met een surfplank onder hun arm, op weg naar het strand. Ik zie mijn moeder al staan met mijn opoe. Die heb ik nog nooit gezien zonder haar hoofdijzer op en altijd tiptop aangekleed in haar Scheveningse dracht en mijn moeder in “juffertjesgoed”. Hoe zou ik als kind heb opgekeken als zij zouden gaan surfen en tegen mij zouden zeggen: “Immetje, opoe en je moeder gaan nu samen weg, als je vader straks thuis komt, het eten voor jullie staat in de magnetron”. De kinderen van nu vinden dat heel gewoon, dus hun hersenplannetje kan veel meer bevatten dan wij vroeger. De tijden zijn dus heel anders. Ik hoef maar naar mijzelf te kijken, ik zit niet op een racefiets, ik ga niet om boodschappen op een rollerskate, laat staan dat ik ga surfen. Nee, dat is allemaal voor de jongeren van nu. Kom, laat ik maar van het keukenraam weggaan en aan de keukentafel gaan zitten. Morgen krijgen wij bezoek uit Deventer en dat geeft werk aan de winkel. Zo hebben wij allemaal onze bezigheden. De overbuurvrouw fietst nu door de duinen langs de Noordzee, de andere surft op de Noordzee en die van mij en ik zitten garnalen te pellen, die lekkere kleine, vers gevangen uit de Noordzee. Iedereen doet maar, waar die zin in heeft.

As je tachetig wul worre, dan mò’-je vêftig rij-je.


In een koetsje. Collectie Fam Moen-Knoester

Rêslust.

Die van mên en ik 'ebbe de geweunte nog effe nae te kalle azze me bezook 'ebbe 'e'aad; mêstal ten goede 'oor.. Zô 'aa'ne we 't non d'r over dat veul mense zô vaek mè'-'vekansie gaen, somtij-je wel vier, vêf kêr in 'n jaer. Zô 'ebbe ze 'n rês achter de regge , of de vollegende is al weer 'eboolkt. Mar jae, ôk ‘ier ieder z'n meug, nietan? Ôit in 't vorre verleeje, toen de trên nog deur 'n locomotief wier voor'etrokke en mense zôdoende kennis kozze maeke met aa're steeje en durrepe, maekte 'n gelêrde z'n êge zurrege as datte de mense non meschien wel ût'ûzig zouwe worre. De goeie man zou non d'r -is om 'n 'ookje motte kenne kikke, 'ij zou 't iet kenne bigaffele. Wat ken d'r in de lôp d'r tij-je toch allemael verandere en ken ies ongekends 'êl algemien worre. Laen ik bij me-êge beginne. Zô'n zustig jaer 'eleeje , weunende ik in de Zêruststraet in 'n'rûm 'ûs, 'oorde ik van de bure datte ze ver'uurde an badgaste. De buurvrouw vertelde: “Je ken d'r 'n lekker centje mee verdiene”. Nae overleg met-tie van mên wier beslote 't ôk te doen en wier d'r dus 'n kaemer in'erichtet voor badgaste en die kreeg ik gelik via de bure. De êrste gaste kwamme ût Nijmege en in die têd iet met-te auto, neen, met-te trên. Zûllie noemde 't “met-'t spoor”; keurige mense en ze 'aa'ne 't reuze naer d'r zin. Ze genote van 't strang, want we weunde op lôpafstand. Dat ver'ure beviel goed en de klantekring wier grôter, zôdatte me zeumers volop badgaste 'aa'ne en ik mot zegge 'iet ongezellig, 'oor, 't wiere allemael vrinde. De mense wazze in die têd nog iet zô verwend, iet zô veul êsend as non. Neen, nog gien drank- en drugsprobleme. Ik 'oofde nôit 'n zonne'oed te kôpe, want die liete ze achter en de jonges 'aa'ne strandballe te kust en te keur. Omdatte de mense met-te trên, of zôas ze zellef zeeje “met-'t spoor” wazze, namme ze die spulle iet mee naer 'ûs. Die jaere vêftig en zustig was voor mên dus 'n afwisselende, leuke têd Non benne de mense 'êl vaek op te vliegvelde te zien om mar op rês te gaen. Kenne we daerom non meschien zegge dat-te mens'êd is ontspoord? Die van mij en ik hebben de gewoonte nog even na te praten, als wij bezoek hebben gehad; meestal ten goede, hoor. Zo hadden wij het nu er over dat veel mensen zo vaak met vakantie gaan, soms wel vier, vijf keer in een jaar. Zij hebben amper een reis achter de rug, of de volgende is al weer geboekt. Maar ja, 00k hoer ieder zijn smaak. Ooit in het verleden, toen de trein nog door een locomotief werd voorgetrokken en mensen zo-doende kennis konden maken met andere steden en dorpen, maakte een geleerde zich zorgen dat de mensen nu misschien wel uithuizig zouden worden. De goede man zou nu eens om een hoekje moeten kunnen kijken, hij zou het niet kunnen begrijpen. Wat kan er in de loop der tijden toch allemaal veranderen en al het onbekende heel algemeen wor-den. Laat ik bij mij zelf beginnen. Zo'n zestig jaar geleden, wonende ik in de Zeeruststraat in een ruim huis, hoorde ik van de buren dat zij verhuurden aan badgasten. De buurvrouw vertelde: “Je kunt er een lekker centje mee verdienen”. Na overleg met die van mij werd besloten het ook te doen en werd er dus een kamer ingericht voor badgasten en die kreeg ik gelijk via de buren. De eerste gasten kwamen uit Nijmegen en in die tijd niet met de auto, neen met de trein. Zij noemden het “met het spoor”; keurige mensen en zij hadden het reuze naar hun zin. Zij genoten van het strand, want we woonden op loopafstand. Dat verhuren beviel goed en de klantenkring werd groter, zodat wij 's zomers volop badgasten had-den en ik moet zeggen niet ongezellig, hoor, het werden allemaal vrienden. De mensen waren in die tijd nog niet zo verwend, niet zo veeleisend als nu. Neen, nog geen drank- en drugsproblemen. Ik hoefde nooit een zonnehoed te kopen, want die lieten zij achter en de jongens hadden strandbal-len te kust en te keur. Omdat de mensen met de trein (of zoals zij zelf zeiden met het spoor) waren, namen zij die spullen niet mee naar huis. Die jaren vijftig en zestig waren voor mij dus afwisselend, een leuke tijd. Nu zijn de mensen heel vaak op de vliegvelden te zien om maar op reis te gaan. Kunnen we daarom nu misschien zeggen dat de mensheid is ontspoord?

Voor veel belangstelling hebben, maar niet alles belangrijk vinden.


Spaarzegels Collectie Fam. Moen-Knoester

Soepkomme, mar iet geweun.

As je wat wee om je maeg ben, doet niks je zô goed as 'n lekkere komme soep ; 't maekt iet ût of 't non urretesoep is of groentesoep, 't smaekt altêd. Ik 'eb dan ôk vaek 'n panne soep op 't vier staen. In mên keukekast 'eb ik verscheiene soepkomme staen. D'r benne d'r bij met ien oor, mar ôk met twie ore en achter in de kast staen d'r 'n stel, die gebruk ik mar zelde. Non vraege jûlie je meschien of: ”Waerom iet Im”? Ik zel 't vertelle. Vrooger kos je bij pakkies California-soep en boeljonblokkies, vlaggetjies spaere; die zatte op te verpakking en voor die vlagges kos je kedo's krêge, waeronder ôk soepkomme. Op 'n dag, veule jaere 'eleeje, wier d'r bij mên 'n pakje bezurregd deur - toen nog – de PTT en ....daer zatte zus prachtige soepkomme in, fraai beschilderd met blomme en frût. Êrst was ik verbaesd. “Wie 'êt-tie an mên 'estierd”?,vroog ik me of; ik 'a' ze iet besteld en toen zag ik wie de ofzender was..,mên moeder. Die 'a' zôveul vlagges 'espaerd en mên wulle blij maeke met-tie zus soepkomme,dat 'a' ze 'ewuld. Mar 't is aars 'elôpe. Me-moeder was, naedat ze die komme voor mên 'a besteld, vlak t'r nae plosklaps voor êuweg in'es-laepe. Ik 'a' d'r gien weet van dà'-me moeder ze 'a' besteld, dus ik wis iet wat te doen dan allieneg mar staen krête. “Och, och, die moeder van me”, gong ‘t deur me-'ôfd, “alles spaerde ze, bonnetjies van de butter, punte van de koffie, Castella-koppies van de zêppoeier en 'êl vrooger ôk te Kwatta-soldaetjes van sukkelaede-repe. En ze dee d'r 'êl lang over. Ze 'a' 'n êzere trommel en daer zatte d'r schatte in en of en toe op 'n aevend gong ze al die punte en zegels ût zitte zooke en opplakke. Ik zie d'r nog zô zitte; ze 'iel d'r 'n 'êle book'ouding op nae en maekte d'r z ô 'ezêd 'n punt van. Voor de ien 'n theeserrevies van de D.E.punte en voor 't aa're kind 'n zullever theeschepje en voor mên dus die soepkomme, die non al benae vêrteg jaer in de kast staen en 'n enkele kêr mar 'ebrukt worre. Ze rope bij mên ies van weemoed op. Toch is de 'erinnering gelik 'n gouwe munt in 'n lêre beurs. Wanneer je wat wee om je maag bent, doet niets je zo goed als een lekkere kom soep; het maakt niet uit of het nu erwtensoep is of groentesoep, het smaakt altijd. Ik heb dan ook meestal een pan soep op het vuur staan. In mijn keukenkast heb ik verschillende soepkommen staan. Er zijn er met één oor, maar ook met twee oren en achter in de kast staan een stel, die ik maar zel-den gebruik. Nu vragen jullie je misschien af, waarom niet, Im? Ik zal het vertellen. Vroeger kon je bij pakjes Californiasoep en bouillonblokjes, vlaggetjes sparen, die op de verpakking zaten. Voor die vlaggetjes kon men kado’s krijgen, waaronder soepkommen. Op een dag, vele jaren geleden, werd bij mij een pakje bezorgd door – toen nog de PTT en daar zaten zes prachtige soepkommen in, fraai beschilderd met bloemen en fruit. Eerst was ik verbaasd. “Wie heeft die aan mij gestuurd”?, vroeg ik mij af; ik had niets besteld, maar toen zag ik de afzender ..,mijn moeder. Die had zo veel vlaggen gespaard en mij blij willen maken, dat had zij gewild. Maar het is anders gelopen. Mijn moeder was, nadat zij die kommen had besteld, plotseling, vlak daarna voor eeuwig ingesla-pen. Ik wist er niets van dat mijn moeder ze had besteld, dus ik wist niet anders te doen dan alleen maar staan huilen. “Och, och, die moeder van mij”, ging door mijn hoofd , zij spaarde alles, bonnetjes van de boter, punten van de koffie, Castella-kopjes van de zeeppoeder en heel vroeger ook de Kwatta-soldaatjes van de chocolade-repen. Ze deed er heel lang over. Zij had een ijzeren trommel en daar zaten haar schatten in; af en toe op een avond ging zij al die punten en zegels zitten uitzoeken en opplakken. Ik zie haar nog zo zitten, ze hield er een hele boekhouding op na en maakte er dus zo gezegd een punt van. Voor de één een theeservies van DE-punten en voor het andere kind een zilver theeschepje; voor mij dus die soepkommen, die nu al bijna veertig jaar in de kast staan. Zij roepen bij mij iets van weemoed op. Toch is de herinnering gelijk een gouden munt in een leren beurs.
Nadruk verboden Immetje
<< Vorige Volgende >>
...home Geplaatst op 28-01-2019 en 2081 keer gelezen Like dit 661 Liked